Procedura recenzji wydawnictwa Texter

Kierując się intencją publikowania opracowań naukowych najwyższej jakości, stosujemy następujące standardy recenzji:

• Nie przyjmujemy recenzji dostarczonych przez autorów, ani nawet sugestii autorów co do osoby recenzenta;
• Recenzja spełnia standardy „double-blind” i recenzent składa pisemne oświadczenie, że nie wie, kto jest autorem przedłożonej mu monografii;
• Recenzentami są naukowcy w stopniu co najmniej doktora habilitowanego, dlatego wymagamy od nich nie tylko krytycznej oceny dzieła, ale również wskazania autorom sposobów jego poprawy. Dzięki temu mają oni wpływ na kształt dzieła, a autorzy uzyskują wsparcie merytoryczne;
• Recenzja odbywa się w trzech etapach:
  • roboczym,
  • ostatecznym oraz
  • oceny potencjału autorów (w tym ostatnim recenzent poznaje nazwiska autorów);
• Nazwisko recenzenta jest ujawniane w publikacji, drukowana jest też jego ostateczna ocena dzieła;
• Jako monografie publikujemy tylko takie książki, które zawierają badania własne autorów – inne publikacje, o charakterze teoretycznym, publikujemy jako podręczniki.

Tak ustalona i stosowana procedura recenzji wyznacza najwyższe standardy na polskim rynku.

Osoby zainteresowane szczegółowymi zasadami recenzji lub współpracą w charakterze recenzenta zapraszamy do kontaktu telefonicznego.

Szczegóły procedury recenzji zawarte są w wewnętrznym dokumencie wydawnictwa pt. "Procedura selekcji i recenzji" stanowiącym własność intelektualną wydawnictwa. Poniżej przytoczono ważniejsze fragmenty tego dokumentu w celu bardziej szczegółowego przybliżenia procedury recenzji wydawnictwa naukowego Texter.

1. Recenzja publikacji ma charakter:

   • wydawniczy – to wydawnictwo wybiera recenzenta. O ile w początkowym okresie działalności wydawnictwa dopuszczane było przyjmowanie od autorów sugestii co do nazwisk potencjalnych recenzentów, o tyle obecnie – ze względu na bardzo szerokie grono recenzentów współpracujących z wydawnictwem – nie ma takiej konieczności i w związku z tym sugestie ze strony autorów są niedopuszczalne. Project manager informuje uczestników projektu na samym początku o tym, że recenzenta wybiera wydawnictwo;
   • anonimowy – recenzent nie zna nazwisk autorów, autorzy nie znają nazwiska recenzenta. Recenzent ma obowiązek poinformować wydawnictwo, jeśli zna autorów przedstawionej mu do recenzji publikacji.
   • zewnętrzny – recenzent nie może być pracownikiem tej samej uczelni co którykolwiek z autorów, ani mieć z nimi innych powiązań zawodowych lub prywatnych.

    

2. Recenzent musi:

   • posiadać co najmniej stopień doktora habilitowanego (preferowani są profesorzy) w celu zapewnienia wysokiej jakości recenzji,
   • specjalizować się w danej dyscyplinie i tematyce – podlega to ocenie na podstawie dorobku recenzenta, oceny dokonuje wydawnictwo,
   • akceptować standardy recenzji stosowane w wydawnictwie i bezwzględnie się im podporządkować.

    

3. Celem procesu recenzji wydawniczej nie jest zero-jedynkowa ocena dzieła, tylko pomoc autorom w ulepszeniu dzieła najchętniej do poziomu publikacji wybitnej, a co najmniej tak, by spełniało ono wysokie standardy wymagane przez wydawnictwo dla monografii i podręczników dopuszczanych do publikacji.

4. Staranny dobór lub ocena tematu publikacji oraz dobór jej autorów są gwarancją tego, że mogą oni stworzyć publikację o wysokich standardach merytorycznych. Jeśli jednak tak się nie stanie, to:

   • rolą recenzenta jest wskazanie obszarów wymagających poprawy i sposobów ich poprawy,
   • rolą autorów jest zastosowanie się do wskazówek recenzenta i naniesienie odpowiednich zmian w pracy w terminie wskazanym przez wydawnictwo.

5. Recenzja odbywa się w trzech etapach:

   1. roboczym – skupiony na słabych stronach opracowania i ich poprawie,
   2. ostatecznym – skupionym na walorach publikacji i wskazaniach do dalszych badań,
   3. oceny autorów przez recenzenta – skupiony na ocenie potencjału autorów w kontekście tematu publikacji.

6. W etapie roboczym recenzent ocenia publikację w obszarach wynikających z formularza recenzji wydawniczej dostarczanej mu przez wydawnictwo. Recenzent w podsumowaniu recenzji ocenia, czy publikacja:

   • Może być wydana w przedstawionym kształcie (oznacza to, ze recenzent nie ma żadnych uwag). Jeśli taka sytuacja wystąpi, manager projektu ma obowiązek upewnić się, że recenzent nie zna autorów opracowania (potwierdzić z nim prawdziwość oświadczenia złożonego w recenzji) i przesłać do wypełnienia formularz recenzji ostatecznej.
   • Może być wydana, ale wymaga naniesienia poprawek i zmian. W przypadku uwag lub zastrzeżeń do publikacji recenzent ma obowiązek nie tylko zgłosić problem, ale również wskazać sposób jego rozwiązania. Autorzy natomiast mają obowiązek dokonać poprawy opracowania i wówczas praca przesyłana jest do ponownego sprawdzenia i – w przypadku akceptacji – recenzent otrzymuje do wypełnienia formularz recenzji ostatecznej.
   • Nie może być wydana. W przypadku takiej oceny manager projektu ma obowiązek przypomnieć recenzentowi, że jego rolą nie jest wskazanie błędów, tylko wskazanie sposobów ich naprawienia, ponieważ zgodnie ze standardami wydawnictwa dobra recenzja nie może ograniczać się do krytyki, ale musi wskazywać autorom obszary i sposoby poprawy opracowania, nawet jeśli wymaga to gruntownych zmian w utworze.

   W skrajnych przypadkach, jeśli recenzent nie chce przygotować takiej recenzji, manager projektu ma prawo wskazać innego recenzenta i przekazać mu do ponownej recenzji zarówno utwór jak i wcześniejszą recenzję. Celem nie jest pominięcie opinii recenzenta, który ocenił opracowanie negatywnie, tylko znalezienie recenzenta umiejącego rozwiązać problem (wskazać sposoby poprawienia opracowania), a nie tylko go znaleźć.

   W przypadku negatywnej recenzji (opatrzonej wskazówkami recenzenta do gruntownej poprawy opracowania) autorzy decydują, czy podejmują się wprowadzić do opracowania uwagi recenzenta, czy rezygnują z wydania publikacji. Manager projektu ustala z autorami i recenzentem nowy termin dostarczenia tekstu. Nowy tekst po negatywnej recenzji przechodzi proces recenzji od nowa.

7. Ponadto w roboczym etapie recenzent dokonuje klasyfikacji publikacji:

   • Monografia naukowa – opracowanie spełnia wszystkie wymogi formalne monografii określone w Rozporządzeniu i zawiera wyniki badań własnych autorów,
   • Podręcznik akademicki – opracowanie spełnia wszystkie wymogi formalne monografii określone w Rozporządzeniu, ale nie zawiera wyników badań własnych autorów i ma charakter teoretyczny,
   • Inna – wymaga uzasadnienia recenzenta.
     
     
8. Autorzy w toku procesu recenzji wydawniczej mają prawo do polemiki z recenzentem, ale nie mogą jej prowadzić bezpośrednio, tylko za pośrednictwem wydawnictwa (managera projektu). Wynika to z zasady zachowania anonimowości recenzji.
   
   
9. Etap ostateczny - po dokonaniu wymaganych zmian recenzent wystawia ostateczną ocenę publikacji wg tych samych kryteriów, co w etapie roboczym. System obiektywnej punktacji i rekomendacja recenzenta są podstawą do zakwalifikowania publikacji do wydania.
   
   
10. Etap oceny Autorów przez Recenzenta - jest to ostatni etap, w którym recenzent poznaje autorów i ocenia ich dotychczasowy dorobek w obszarze, którego dotyczy publikacja. Recenzent udziela opinii wyłącznie na potrzeby wydawnictwa. Ocena autorów jest niezależna od oceny samego dzieła, ponieważ wydawnictwo nie wyklucza możliwości napisania wybitnej publikacji w nowym obszarze dla autorów.

11. Wydawnictwo nie publikuje prac:

    • W oparciu o dostarczone z zewnątrz recenzje – pomimo iż stanowi to standard w większości wydawnictw uczelnianych i komercyjnych, również tych wiodących. W przypadku wątpliwości co do zasadności tej reguły prosimy o kontakt bezpośredni w celu uzasadnienia powodów unikania przez wydawnictwo tzw. recenzji grzecznościowych i wyjaśnienia zasad recenzji obowiązujących w wydawnictwie;
    • Które nie otrzymały akceptacji recenzenta w procesie recenzji przeprowadzonej przez wydawnictwo;
    • Których autorzy nie dokonują zmian zgodnych z wymaganiami recenzenta;
    • Które wykazują cechy plagiatu lub autoplagiatu - według opinii recenzenta lub w wyniku sprawdzenia utworu w systemie antyplagiatowym.
      
      

Opisany powyżej i stosowany przez wydawnictwo proces recenzji wydawniczej nie jest ukierunkowany na selekcję opracowań wybitnych spośród prac nadsyłanych przez dowolnych autorów, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych wydawnictw.

Wydawnictwo zapewnia wysoki poziom merytoryczny swoich publikacji dzięki selekcji autorów, recenzentów i procesowi recenzji ukierunkowanemu na poprawę utworu oraz dążenie do pomocy autorom w opracowaniu dzieł wybitnych.

W odróżnieniu od systemów recenzji stosowanych przez inne wydawnictwa ten system recenzji charakteryzuje się niższym wskaźnikiem odrzuceń, co wynika z:

• Procesu selekcji autorów,
• Motywacji autorów do rzetelnej poprawy utworu ze względu na utratę opłaty w przypadku uzyskania negatywnej recenzji,
• Postawy wydawnictwa ukierunkowanej na pomoc autorom i tworzenie warunków rozwoju ich potencjału, a nie na ocenę i odrzucenie.

Wszelkie wątpliwości co do procesu recenzji wydawniczej (a w szczególności do niskiego wskaźnika odrzuceń) wyjaśniamy w następujący sposób:

• Nie akceptujemy recenzji tzw. grzecznościowych, a w szczególności dostarczonych przez autora, bo naraża to na niską ocenę zarówno publikację, jak i wydawnictwo.
• Nie prowadzimy systemu recenzji zero-jedynkowych (przyjąć – odrzucić publikację), bo:
  • przenosiłoby to całe ryzyko poniesienia kosztów recenzji na autorów,
  • nie wykorzystywałoby wiedzy i doświadczenia recenzentów – łatwo jest wskazać błędy, trudniej jest wskazać sposoby ich poprawienia. Wydawnictwo od recenzentów oczekuje więc rozwiązania problemu, a nie tylko jego zgłoszenia.
  • świadczyłoby o dominującej pozycji wydawnictwa w stosunku do autorów, zamiast partnerskiej współpracy.
• Nawiązując współpracę z wybranym lub zaakceptowanym autorem wydawnictwo nie zmierza do krytykowania go, tylko zobowiązuje się pomóc mu stworzyć dzieło wybitne lub co najmniej bardzo dobre – jesteśmy partnerem, a nie sędzią.
• Wydawnictwo ma świadomość, że pewna część środowiska naukowego nie rozumie nowatorskiego podejścia wydawnictwa ze względu na tradycyjne hołdowanie relacjom dominacji i krytyki. Mimo to wydawnictwo przyjmuje postawę partnerską ukierunkowaną na długoterminową współpracę ze swoimi autorami.